Banken zijn al decennialang hun belangrijkste functie vergeten

Sander Schimmelpenninck deelde deze week een column omtrent zakelijke leningen in de Volkskrant.

De extreem lage rente heeft een aantal voordelen, zo laat de spiegel van Instagram zien. Bijvoorbeeld voor de woningmarkt; het aankopen van huizen om deze te verhuren wordt steeds onaantrekkelijker doordat de verhuurrendementen geen gelijke tred kunnen houden met de prijsstijgingen.

Slecht nieuws voor beleggers die in de jaren ’80 en ’90 nog veel waarde toevoegden door pandjes te flippen en zo de Amsterdamse binnenstad op te knappen, maar daarna vooral zijn gaan uitvreten. Buy to let voegt immers geen waarde toe en zorgt ervoor dat starters geen huis kunnen kopen. Ondertussen zetten de extreem gestegen (bouw)kosten de marges bij het pandjesflippen óók flink onder druk. En wat moet je dan nog met je geld, behalve het superspeculeren met cryptocurrencies?

Investeren in bedrijven dus, en dat is goed nieuws. Banken zijn namelijk al decennialang hun belangrijkste functie vergeten: het verstrekken van bedrijfsfinanciering. Doordat het eigen woningbezit op alle mogelijke manieren door de politiek is aangemoedigd, is het verstrekken van hypotheken de hoofdactiviteit van banken geworden. Waar in 1990 hypothecaire leningen nog slechts zo’n 25% van het BBP bedroegen, is dat tegenwoordig rond de 90%.

Het aandeel zakelijke leningen bleef ondertussen min of meer gelijk en neemt de laatste jaren zelfs af. Dat is zorgelijk, omdat zakelijke leningen in de regel worden gebruikt om groei, banen en andere prettige zaken te creëren. Hypothecaire leningen zijn daarentegen juist improductief; vanwege de schaarste van grond betekent een toename van het aantal leningen maar één ding: hogere prijzen.

Voor kleine of jonge bedrijven in het mkb is een lening van de bank bijna onbereikbaar geworden. Een hele generatie is opgegroeid met het idee dat je groeigeld niet bij de bank, maar uit je netwerk moet halen. En dus gaan particulieren, net als onze Wesley, zakelijk bankier spelen met hun goedkoop geleende geld; de makkelijke investeringen zijn op en er moet weer risico genomen worden om rendement te maken. Of het de bedoeling was van de centrale bankiers? Geen idee, maar een mooie bijkomstigheid is het wel.

Bron: 03 oktober 2021, de Volkskrant